Czy masz kłopot z uznaniem własnej wartości?
Zastanów się, ile razy w ostatnim czasie powiedziałaś do siebie różne przykre słowa – np. „trzeba było zachować się inaczej”, „jesteś głupia”, „po co ci to było?”, „jak tak dalej pójdzie nigdy nie osiągniesz tego, co sobie zakładasz!”, „ogarnij się w końcu”, „nikt by nie wytrzymał z taką zołzą jak Ty” itp.
Wielokrotnie słyszałam od różnych osób, że wszystko byłoby dobrze, gdyby nie ich zaniżone poczucie własnej wartości. Wiele osób codziennie stara się udowodnić sobie lub innym, że jest coś warta, poprzez swoje działania lub pracę ponad siły. Nieraz sama stawałam do tych zawodów J Być może jesteś w grupie osób, które dają się wykorzystywać lub źle traktować tylko dlatego, że nie wierzysz, że zasługujesz na coś lepszego. Albo poddajesz się bez walki zaraz po tym, jak inni powiedząCi, że nie masz szans i nie warto próbować. Być może doświadczyłaś dodatkowo jakiejś osobistej porażki w działaniu, co jeszcze mocniej utwierdza Cię w tym przekonaniu. Dlaczego tak trudno jest nam wreszcie uznać, że tacy jacy jesteśmy – jesteśmy ok?
Niestety często w dzieciństwie słyszeliśmy od rodziców i innych ważnych dla nas osób różnego rodzaju upomnienia i wskazówki, co powinniśmy robić inaczej, lepiej. Z czasem zbierając własne doświadczenianabieraliśmy przekonania, że jeśli nie będziemy inni niż naprawdę jesteśmy, to nie dasię nas polubić lub zaakceptować, nie znajdziemy wartościowych partnerów życiowych lub skończymy na tzw. „ulicy” lub „pod mostem”. Staraliśmy się więc zakładać coraz to nowsze maski, by w końcu stracić dostęp do samych siebie, tych prawdziwych, wartościowych po prostu. Brzmi znajomo?
Jeśli to o Tobie to wiedz, że nie musi tak być.
Poczucie wartości to nie jest coś, co ktoś ma a ktoś inny nie. Wszyscy dokonujemy samooceny, lecz w zależności od sytuacji życiowych i osobistych doświadczeń możemy robićto bardziej trafnie albo mniej (zawyżona lub zaniżona samoocena). Nie ma determinizmu polegającego na tym, że jeśli chwilowo utraciliśmy dostęp do adekwatnej wiedzy o sobie i trudno jest nam zobaczyć nasze mocne strony, to znaczy, że już tak będzie zawsze. Nad własną samooceną możemy pracować. Możemy na nowo zobaczyć siebie w prawdzie. Wymaga to jednak pracy nad sobą. Czasem samodzielnej, a czasem przy wsparciu specjalisty – psychologa lub psychoterapeuty.
Jeśli jesteś osobą, która chce wreszcie zacząć pracę nad bardziej adekwatnympostrzeganiem siebie – zapraszam Cię do poznania koncepcji Nathaniela Brandena 6 filarów poczucia własnej wartości. Poniżej przedstawię Ci jtę koncepcję i moje wnioski z lektury jego książki o tym samym tytule. Jednym z kluczowych filarów wg Brandena jest życie świadome. Samoświadomośćpozwalanam żyć naszym życiem w „tu i teraz”. Dzięki temu możemy być bardziej świadomi podejmowanych decyzji, swoich zachowań, lepiej rozumieć siebie. Kiedy jesteśmy bardziej uważni na „tu i teraz” nie ulegamy naszym myślom, możemy bardziej świadomie wybierać to, co dzieje się w naszym życiu. Na co się zgadzamy, a na co nie;czego chcemy więcej w naszym życiu, a czego mniej.
Dzięki temu nie poddajemy się całkowicie wpływom zewnętrznym i zachowujemy możliwość wyboru.
Samoakceptacja, która dotyczy wg Branden kilku wymiarów. To, co dla mnie z tego filaru jest najważniejsze to akceptacja siebie w całości (wraz ze wszystkimi uczuciami i myślami), czyli uznanie również swoich ciemnych stron. Uznanie, że czegoś nie potrafię i zaakceptowanie, że tak jest. Oczywiście mogę coś z tym zrobić, mogę się rozwijać, ale nie traktuję swoich obszarów rozwoju jako negatywnej oceny siebie, uznając, że np. jestemw jakiś sposób „wybrakowana”. Raczej akceptuję te strony i mogę świadomie podejmować decyzję, czy chcę się rozwijać w określonych obszarach. Ważne jest również zaakceptowanie swojego życia, nawet jeśli kiedyś popełniliśmy błędy.
Odpowiedzialność za siebie. Kolejny filar, którego odkrycie było dla mnie przełomem w pracy nad sobą. Mogę wybierać, działać, zmieniać moją sytuację. Często, kiedy jesteśmy przytłoczeni negatywnymi myślami na swój temat i na temat świata, zaczynamy wierzyć, że jesteśmy ofiarą systemu, sytuacji, wychowania,wpływu innych ludzi itp. Wtedy odbieramy sobie sami wolę do walki o siebie, wdrażanie zmian, bo przecież i tak nie da się nic zrobić. Kiedy biorę odpowiedzialność, czuję moją sprawczość, ponieważ uznaję, że pomimo różnych trudności i ograniczeń mogę wybierać i coś zmieniać. Nie jestem tylko chorągiewką miotaną przez wiatr życia.
Asertywność to umiejętność ochrony swoich granic. Gdy jesteśmy asertywni potrafimy stawać za sobą, nawet jeśli jest to wymagające. Jednocześnie uznajemy swoją wartość i prawo do myślenia na swój własny sposób. Mamy prawo wybierać siebie, nawet jeśli to nie podoba się innym ludziom.
Życie celowe to życie, w którym samodzielnie wyznaczamy kierunek swoich działań. Zbyt często rezygnujemy z samodzielnego wytyczania drogi własnego życia.Tym samym pozwalamy, by płynęło w zależności od różnych sytuacji.Potem mamy żal do siebie, że nie jest takie jak byśmy chcieli. Dlatego ważnym elementem budowania poczucia własnej wartości jest stawianie celów w zgodzie ze sobą i w oparciu o nasze zasoby. Jednocześnie podejmując działania w kierunku ich realizacji. Kiedy zrealizujemy nasze cele możemy doświadczać poczucia własnej skuteczności.
Prawość to jeden z moich ulubionych filarów wymienionych przezBrandena. To taka nasza spójność osobista, kiedy żyjemy i działamy w zgodzie z naszymi wartościami. Kiedy pomimo wyzwań i przeszkód stajemy za nimi; nie próbujemy się naginać do cudzych wymagań, tylko po to, by pozyskać ich akceptację. Czasem może to wymagać od nas ogromnej odwagi, gdyż trudno stawić czoło różnego rodzaju wpływom lub manipulacjom innych ludzi.
Podsumowując, im bardziej świadomie żyjemy, próbujemy akceptować w pełni to jacy jesteśmy, bez upiększania, bierzemy odpowiedzialność za własne życie i codzienne wybory, dbamy o nasze granice, stawiamy świadomie cele, do których potem konsekwentnie dążymy, a przy tym dbamy o spójność osobistą wybierając własne wartości niezależnie od okoliczności, możemy wzmacniać naszą samoocenę. Dzięki temu możemy patrzeć na siebie bardziej adekwatnie. Nie próbujemy zmieniać siebie wedługczyjegoś standardu lub wzorca, a bardziej zaczynamy poznawać siebie, akceptować to, kim naprawdę jesteśmy.
Zrób dziś jeden krok
Zapraszam Cię dziś do wyruszenia w tę podróż do siebie. Zrób dziś jeden krok w kierunku swojego „ja” w każdym lub w jednym z obszarów:
- Przyjrzyj się dziś swoim wyborom. Kiedy będziesz podejmować jakąś decyzję zatrzymaj się na chwilę i zastanów, dlaczego podejmujesz akurat tę. Nie podejmuj jej na automatycznym pilocie, tylko zastanów się, dlaczego akurat ta opcja wydaje Ci się tą właściwą.
- Pomyśl dziś o jednej Twojej cesze i spróbuj zaakceptować, że taka właśnie jesteś, bez jej wartościowania. Po prostu uznaj, że jest prawdziwa, jeśli to prawda. Niezależnie od emocji, jakie wywołuje – po prostu uznaj, że taka jesteś i że jest to ok.
- Sprawdź w jakim obszarze życia nie bierzesz za siebie odpowiedzialności i spróbuj zobaczyć, co by się zmieniło, gdybyś uznała, że możesz coś z tym zrobić.
- Wypowiadając dzisiaj sąd na jakiś temat wobec innych osób bądź przy sobie, niezależnie od ich opinii. Jeśli się z nimi zgadzasz – uznaj to, jeśli nie – śmiało przyjmując ich opiniępowiedz, jaka jest Twoja w tym temacie. Sprawdź, jak się czułaś.
- Sprawdź, które ze swoich życiowych celów dziś realizujesz. Być może któryś z nich wymaga Twojej większej uwagi. Jeśli tak, zaplanuj jedno małe działanie, które przybliży Cię do jego realizacji.
- Zadaj sobie pytanie, która z Twoich wartości dopomina się dziś o większą uwagę. Zastanów się, co możesz dziś wdrożyć, by była spełniona w większym stopniu.
Najważniejsze – nie krytykuj się, jeśli cokolwiek pójdzie niepo Twojej myśli. Pamiętaj, że duże zmiany realizujemy małymi krokami. Jeśli dziś zrobisz choć jeden mały krok w kierunku docenienia siebie, to było warto!
Podziel się w komentarzu, co Cię zatrzymało w tym wpisie?
Wpis powstał w oparciu o książkę „6 filarów poczucia własnej wartości” Nathaniela Brandena.
- Branden, N. (2022). 6 filarów poczucia własnej wartości. Feeria.
[autopromocja]
Zapisz się na webinar za 0 zł już dziś!
📢 https://malgorzatatoroj.pl/zapis-na-webinar/
📅 26 września, godzina 20:00